《唐雎说信陵君》先秦·佚名

作者: 朝代:先秦
《唐雎说信陵君》先秦·佚名原文
信陵君杀晋鄙,救邯郸,破秦人,存赵国,赵王自郊迎。  唐雎谓信陵君曰:“臣闻之曰:事有不可知者,有不可不知者;有不可忘者,有不可不忘者。”信陵君曰:“何谓也?”对曰:“人之憎我也,不可不知也;吾憎人也,不可得而知也。人之有德于我也,不可忘也;吾有德于人也,不可不忘也。今君杀晋鄙,救邯郸,破秦人,存赵国,此大德也。今赵王自郊迎,卒然见赵王,愿君之忘之也。”信陵君曰:“无忌谨受教。”
译文/注释
信陵君杀了晋鄙,救下邯郸,打败了秦兵,使赵国得以幸存。赵孝成王亲自到郊外去迎接他。这时,唐雎对信陵君说:“我听说,事情有不可以知道的,有不可以不知道的;有不可以忘掉的,有不可以不忘掉的。”信陵君说:“这话怎样讲呢?”唐雎回答说:“别人憎恨我,不可以知道;我憎恶别人,是不可以让人知道的;别人有恩德于我,是不可以忘记的;我有恩德于别人,是不可以不忘记的。如今,你杀了晋鄙,救下邯郸,打败秦兵,保存了赵国,这对赵国是大恩德。现在,赵王亲自到郊外迎接你。你很快就会见到赵王了,希望你把救赵王的事忘掉吧!”信陵君说:“无忌我敬遵你的教诲。”

注释
①唐雎:唐雎(jū),战国时代魏国著名策士。为人有胆有识,忠于使命,不畏强权,敢于斗争并敢于为国献身。有90岁高龄西说强秦使秦不敢加兵的魏国。曾经在魏国灭亡后出使秦国,冒死与秦王抗争,粉碎秦王吞并安陵(魏国属国)的阴谋。
②说:shui(第四声),游说之意。
③信陵君杀晋鄙:指信陵君杀了晋鄙,救下邯郸,打败了秦兵,保存了赵国之事。
④破:打败,打垮。
⑤存:存在,存活。这里是使......幸存。
⑥憎:憎恨,讨厌,厌烦等不好的方面。
⑦德:恩惠。这里指别人对自己好的的方面。
⑧卒然:“卒”通“猝”,突然。
⑨谨:郑重。
⑩受教:接受教诲。

全文赏析
本文通过唐雎向信陵君的进言,说明一个人做了好事切不可居功自傲、于人有恩德的事不应放在心上的主旨。

文章在表现这一主旨时,不是用直白方法,而是迂回切入。唐雎先从事情有不可知、不可不知,不可忘、不可不忘四种情况说起,再具体为人之憎我、我之憎人,人有德于我、我有德于人而应采取的不可不知、不可得而知,不可忘和不可不忘的四种态度,最后才落实到信陵君救赵一事上,说明这是有德于赵、不可不忘之事。辩证说来,环环相扣,严谨有致;语句反复,却不刻板,回环有味,令人深思。

这篇文章,篇幅至短,而文气则甚宽舒,在简单交代信陵君窃符救赵,赵王郊迎的背景之后,重点写唐雎与信陵君的对话。唐雎先对信陵君说:“事有不可知者,有不可不知者;有不可忘者,有不可不忘者。”这四句话,没头没脑,看似不着边际,不知所云,信陵君也的确不明白,难怪他会问:“何谓也?”于是唐雎不慌不忙,就信陵君的疑问,为他解释这四句话:“人之憎我也,不可不知也;我憎人也,不可得而知也。人之有德于我也,不可忘也;吾有德于人也,不可不忘也。”这四句话可分两层,前二句为上层,后二句为下层,上层为宾,下层为主;在下层中,前句为宾,后句为主,宾主相衬,顿挫有致。“吾有德于人也,不可不忘也”,是唐雎这番话的主旨,于是由泛言“可忘”与“不可忘”,自然而然地引出要规劝的现实的具体的问题:“今君杀晋鄙,救邯郸,破秦人,存赵国,此大德也。今赵王自郊迎,卒然见赵王,愿君之忘之也!”水到渠成,情理自现。对唐雎之谏,信陵君欣然接受。这段对话,前半为虚笔,后半才落实,虚笔作铺垫,实写见真意,虚实结合,宽缓从容,不急不懈,飘逸有致。

写作背景
我国战国时代,诸侯逐鹿,相与争锋,在政治、经济、军事、外交各个领域,都需要大批人才。此时,“士”便应运而生。“士”是一个特殊的知识分子阶层。他们或有较高的文化素养,或有高强的武艺,或在某一方面有出类拔萃的才干。各国统治者便招募这些人,收于门下,被称为“门客”。“门客”在那个时期发挥着异乎寻常的作用,他们可以掌握政策、运用策略,掌管外交和军队。各国的贵族为了图谋功业,都大量收养门客。但门客中的某些人因为确有才干,所以他们也要辩识真正思贤若渴的明主才能投奔,这样又促使一些贵族具有礼贤下士之风,达到他们在政治、军事、外交上斗争胜利的目的。
《唐雎说信陵君》先秦·佚名拼音解读
xìn líng jun1 shā jìn bǐ ,jiù hán dān ,pò qín rén ,cún zhào guó ,zhào wáng zì jiāo yíng 。  táng jū wèi xìn líng jun1 yuē :“chén wén zhī yuē :shì yǒu bú kě zhī zhě ,yǒu bú kě bú zhī zhě ;yǒu bú kě wàng zhě ,yǒu bú kě bú wàng zhě 。”xìn líng jun1 yuē :“hé wèi yě ?”duì yuē :“rén zhī zēng wǒ yě ,bú kě bú zhī yě ;wú zēng rén yě ,bú kě dé ér zhī yě 。rén zhī yǒu dé yú wǒ yě ,bú kě wàng yě ;wú yǒu dé yú rén yě ,bú kě bú wàng yě 。jīn jun1 shā jìn bǐ ,jiù hán dān ,pò qín rén ,cún zhào guó ,cǐ dà dé yě 。jīn zhào wáng zì jiāo yíng ,zú rán jiàn zhào wáng ,yuàn jun1 zhī wàng zhī yě 。”xìn líng jun1 yuē :“wú jì jǐn shòu jiāo 。”
yì wén /zhù shì
xìn líng jun1 shā le jìn bǐ ,jiù xià hán dān ,dǎ bài le qín bīng ,shǐ zhào guó dé yǐ xìng cún 。zhào xiào chéng wáng qīn zì dào jiāo wài qù yíng jiē tā 。zhè shí ,táng jū duì xìn líng jun1 shuō :“wǒ tīng shuō ,shì qíng yǒu bú kě yǐ zhī dào de ,yǒu bú kě yǐ bú zhī dào de ;yǒu bú kě yǐ wàng diào de ,yǒu bú kě yǐ bú wàng diào de 。”xìn líng jun1 shuō :“zhè huà zěn yàng jiǎng ne ?”táng jū huí dá shuō :“bié rén zēng hèn wǒ ,bú kě yǐ zhī dào ;wǒ zēng è bié rén ,shì bú kě yǐ ràng rén zhī dào de ;bié rén yǒu ēn dé yú wǒ ,shì bú kě yǐ wàng jì de ;wǒ yǒu ēn dé yú bié rén ,shì bú kě yǐ bú wàng jì de 。rú jīn ,nǐ shā le jìn bǐ ,jiù xià hán dān ,dǎ bài qín bīng ,bǎo cún le zhào guó ,zhè duì zhào guó shì dà ēn dé 。xiàn zài ,zhào wáng qīn zì dào jiāo wài yíng jiē nǐ 。nǐ hěn kuài jiù huì jiàn dào zhào wáng le ,xī wàng nǐ bǎ jiù zhào wáng de shì wàng diào ba !”xìn líng jun1 shuō :“wú jì wǒ jìng zūn nǐ de jiāo huì 。”

zhù shì
①táng jū :táng jū (jū),zhàn guó shí dài wèi guó zhe míng cè shì 。wéi rén yǒu dǎn yǒu shí ,zhōng yú shǐ mìng ,bú wèi qiáng quán ,gǎn yú dòu zhēng bìng gǎn yú wéi guó xiàn shēn 。yǒu 90suì gāo líng xī shuō qiáng qín shǐ qín bú gǎn jiā bīng de wèi guó 。céng jīng zài wèi guó miè wáng hòu chū shǐ qín guó ,mào sǐ yǔ qín wáng kàng zhēng ,fěn suì qín wáng tūn bìng ān líng (wèi guó shǔ guó )de yīn móu 。
②shuō :shui(dì sì shēng ),yóu shuō zhī yì 。
③xìn líng jun1 shā jìn bǐ :zhǐ xìn líng jun1 shā le jìn bǐ ,jiù xià hán dān ,dǎ bài le qín bīng ,bǎo cún le zhào guó zhī shì 。
④pò :dǎ bài ,dǎ kuǎ 。
⑤cún :cún zài ,cún huó 。zhè lǐ shì shǐ ......xìng cún 。
⑥zēng :zēng hèn ,tǎo yàn ,yàn fán děng bú hǎo de fāng miàn 。
⑦dé :ēn huì 。zhè lǐ zhǐ bié rén duì zì jǐ hǎo de de fāng miàn 。
⑧zú rán :“zú ”tōng “cù ”,tū rán 。
⑨jǐn :zhèng zhòng 。
⑩shòu jiāo :jiē shòu jiāo huì 。

quán wén shǎng xī
běn wén tōng guò táng jū xiàng xìn líng jun1 de jìn yán ,shuō míng yī gè rén zuò le hǎo shì qiē bú kě jū gōng zì ào 、yú rén yǒu ēn dé de shì bú yīng fàng zài xīn shàng de zhǔ zhǐ 。

wén zhāng zài biǎo xiàn zhè yī zhǔ zhǐ shí ,bú shì yòng zhí bái fāng fǎ ,ér shì yū huí qiē rù 。táng jū xiān cóng shì qíng yǒu bú kě zhī 、bú kě bú zhī ,bú kě wàng 、bú kě bú wàng sì zhǒng qíng kuàng shuō qǐ ,zài jù tǐ wéi rén zhī zēng wǒ 、wǒ zhī zēng rén ,rén yǒu dé yú wǒ 、wǒ yǒu dé yú rén ér yīng cǎi qǔ de bú kě bú zhī 、bú kě dé ér zhī ,bú kě wàng hé bú kě bú wàng de sì zhǒng tài dù ,zuì hòu cái luò shí dào xìn líng jun1 jiù zhào yī shì shàng ,shuō míng zhè shì yǒu dé yú zhào 、bú kě bú wàng zhī shì 。biàn zhèng shuō lái ,huán huán xiàng kòu ,yán jǐn yǒu zhì ;yǔ jù fǎn fù ,què bú kè bǎn ,huí huán yǒu wèi ,lìng rén shēn sī 。

zhè piān wén zhāng ,piān fú zhì duǎn ,ér wén qì zé shèn kuān shū ,zài jiǎn dān jiāo dài xìn líng jun1 qiè fú jiù zhào ,zhào wáng jiāo yíng de bèi jǐng zhī hòu ,zhòng diǎn xiě táng jū yǔ xìn líng jun1 de duì huà 。táng jū xiān duì xìn líng jun1 shuō :“shì yǒu bú kě zhī zhě ,yǒu bú kě bú zhī zhě ;yǒu bú kě wàng zhě ,yǒu bú kě bú wàng zhě 。”zhè sì jù huà ,méi tóu méi nǎo ,kàn sì bú zhe biān jì ,bú zhī suǒ yún ,xìn líng jun1 yě de què bú míng bái ,nán guài tā huì wèn :“hé wèi yě ?”yú shì táng jū bú huāng bú máng ,jiù xìn líng jun1 de yí wèn ,wéi tā jiě shì zhè sì jù huà :“rén zhī zēng wǒ yě ,bú kě bú zhī yě ;wǒ zēng rén yě ,bú kě dé ér zhī yě 。rén zhī yǒu dé yú wǒ yě ,bú kě wàng yě ;wú yǒu dé yú rén yě ,bú kě bú wàng yě 。”zhè sì jù huà kě fèn liǎng céng ,qián èr jù wéi shàng céng ,hòu èr jù wéi xià céng ,shàng céng wéi bīn ,xià céng wéi zhǔ ;zài xià céng zhōng ,qián jù wéi bīn ,hòu jù wéi zhǔ ,bīn zhǔ xiàng chèn ,dùn cuò yǒu zhì 。“wú yǒu dé yú rén yě ,bú kě bú wàng yě ”,shì táng jū zhè fān huà de zhǔ zhǐ ,yú shì yóu fàn yán “kě wàng ”yǔ “bú kě wàng ”,zì rán ér rán dì yǐn chū yào guī quàn de xiàn shí de jù tǐ de wèn tí :“jīn jun1 shā jìn bǐ ,jiù hán dān ,pò qín rén ,cún zhào guó ,cǐ dà dé yě 。jīn zhào wáng zì jiāo yíng ,zú rán jiàn zhào wáng ,yuàn jun1 zhī wàng zhī yě !”shuǐ dào qú chéng ,qíng lǐ zì xiàn 。duì táng jū zhī jiàn ,xìn líng jun1 xīn rán jiē shòu 。zhè duàn duì huà ,qián bàn wéi xū bǐ ,hòu bàn cái luò shí ,xū bǐ zuò pù diàn ,shí xiě jiàn zhēn yì ,xū shí jié hé ,kuān huǎn cóng róng ,bú jí bú xiè ,piāo yì yǒu zhì 。

xiě zuò bèi jǐng
wǒ guó zhàn guó shí dài ,zhū hóu zhú lù ,xiàng yǔ zhēng fēng ,zài zhèng zhì 、jīng jì 、jun1 shì 、wài jiāo gè gè lǐng yù ,dōu xū yào dà pī rén cái 。cǐ shí ,“shì ”biàn yīng yùn ér shēng 。“shì ”shì yī gè tè shū de zhī shí fèn zǐ jiē céng 。tā men huò yǒu jiào gāo de wén huà sù yǎng ,huò yǒu gāo qiáng de wǔ yì ,huò zài mǒu yī fāng miàn yǒu chū lèi bá cuì de cái gàn 。gè guó tǒng zhì zhě biàn zhāo mù zhè xiē rén ,shōu yú mén xià ,bèi chēng wéi “mén kè ”。“mén kè ”zài nà gè shí qī fā huī zhe yì hū xún cháng de zuò yòng ,tā men kě yǐ zhǎng wò zhèng cè 、yùn yòng cè luè ,zhǎng guǎn wài jiāo hé jun1 duì 。gè guó de guì zú wéi le tú móu gōng yè ,dōu dà liàng shōu yǎng mén kè 。dàn mén kè zhōng de mǒu xiē rén yīn wéi què yǒu cái gàn ,suǒ yǐ tā men yě yào biàn shí zhēn zhèng sī xián ruò kě de míng zhǔ cái néng tóu bēn ,zhè yàng yòu cù shǐ yī xiē guì zú jù yǒu lǐ xián xià shì zhī fēng ,dá dào tā men zài zhèng zhì 、jun1 shì 、wài jiāo shàng dòu zhēng shèng lì de mù de 。

※提示:拼音为程序生成,因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译

相关赏析

作者介绍

《唐雎说信陵君》先秦·佚名原文,《唐雎说信陵君》先秦·佚名翻译,《唐雎说信陵君》先秦·佚名赏析,《唐雎说信陵君》先秦·佚名阅读答案,出自的作品

版权声明:本文内容由网友上传(或整理自网络),原作者已无法考证,版权归原作者所有。翰林诗词网免费发布仅供学习参考,其观点不代表本站立场。

转载请注明:原文链接 | /shi/62840.html

诗词类别

的诗词

古文典籍

热门名句

热门成语